روایت اخبار الطوال از بر آمدن عباسیان: نمونه ای از دیدگاه عباسیان

author

Abstract:

مساله‌ی کلی این مقاله عبارت است از فهم روایت مورد نظر عباسیان از فرایند برآمدن خویش و یافتن تاثیر آن بر منابع تاریخی. به طور ویژه فرض اصلی مقاله‌ی حاضر این است که روایت اخبار الطوال از برآمدن عباسیان و تثبیت دولت آنها نمایان‌گر رویکردی است آگاهانه برای به دست دادن روایتی منسجم و هدف‌دار از این روند. این، روایتِ دلخواه و مورد نظر عباسیان است که عناصر اصلی آن در دوران خلافت ابوجعفر منصور و فرزندش مهدی شکل گرفت. از این رو گزارش اخبار الطوال درباره‌ی آغاز کار عباسیان بیش از آن که بر آگاهی تاریخی ما چیزی بیش از دیگر منابع بیفزاید، از این نظر اهمیت دارد که چارچوب و عناصر اصلی روایت مورد نظر عباسیان را آشکار می‌کند. این مقاله درصدد نتیجه‌گیری درباره‌ی نگرش و رویکردهای مولف اخبار الطوال ـ‌که آگاهی چندانی درباره‌ی آن نداریم‌ـ نیست؛ بلکه تمرکز آن بر ویژگی‌ها و ساختار روایت تاریخی و نسبت آن با دیدگاه‌های مورد نظر عباسیان ـ‌یعنی برسازندگان نهایی آن‌ـ است. از این رو بحث درباره‌ی عوامل تاثیرگذار بر رویکرد مولف و شکل‌گیری روایت بیرون از قلمروی این مقاله است؛ همچنان که دست به مقایسه‌ با گزارش اخبار الطوال از دیگر وقایع تاریخی نخواهیم زد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

واکاوی کاربرد رنگ سیاه در میان عباسیان

سیاهی جامه‌ها و پرچم‌های عباسیان در دوران نهضت و نظام، موجب اشتهار آنها به مسوّده شد و به تبعِ آن، مبلّغان و کارگزاران فرهنگیِ آنها این اندیشه را در تاریخ‌نگاری اسلامی مطرح ساختند که رنگ یاد شده، مختص خاندان عباسی و هواداران آنها بوده است. پرسش کانونیِ این مقاله این است که «برگرفتن رنگ سیاه از جانب عباسیان، معطوف به کدام هدف بود؟» این مقاله می‌کوشد با رویکردی توصیفی‌ـ‌تحلیلی، نشان دهد که عباسیان ...

full text

واکاوی شعار عباسیان در ذهنیت عمومی جامعه

واکاوی شعار عباسیان در ذهنیت عمومی جامعه[1] حسین حسینیان مقدم[2] چکیده قیام عباسیان بر پایه عدالت‌خواهی و با شعار «الرضا من آل محمد» پا گرفت و سرانجام با قدرت یافتن سفاح به سرانجام رسید (132 ق). به باور عام مورخان و محققان در این‌باره، مفهوم رایج شعار «آل محمد» دخترزادگان رسول خدا (ص) یا به تعبیری ائمه اطهار(ع) بوده اند که در روند قیام عباسی از این معنا، تهی و به خاندان عباسی تفسیر شد و بدین سب...

full text

عباسیان نخستین و چالشآفرینی مسیر امامت

دولت عباسی که با بهره­برداری زیرکانه احساسات ضد اموی جامعه اسلامی در اواخر قرن اول هجری پا گرفت، طراحی خاصی برای تثبیت حکومت و گسترش سیطره بر همه جغرافیای جهان اسلام در پیش گرفت. ایشان در دوره اول با استفاده از ابزارهای متعددی همه گرایش­های پرطرفدار آن روز را به سمت خویش متمایل ساختند و از به کار بستن ابزارهای سیاسی، عقیدتی و فرهنگی متنوع برای مشروعیت بخشی به جایگاهشان دریغ نورزیدند. پس از دوره...

full text

روابط سلجوقیان و عباسیان (ملکشاه و المقتدی)

پس از فروکش کردن آخرین مقاومت‌های وابسته به نظام ساسانی، کشور ایران جزئی از بخش شرقی سرزمین‌های خلافت گردید. در ابتدا برای اداره هربخش از سرزمین‌های شرقی خلافت، عاملانی از طرف خلیفه مسلمین اعزام می‌گردید. این عاملان به عنوان نمایندگان تام‌الاختیار خلیفه عمل می‌کردند. از زمان طاهریان رابطه خلیفه با امرای مستقل آغاز گردید و در دوران یعقوب لیث، امارت استکفاء تبدیل به امارت استیلا شد، و امرا از چنا...

full text

بکیربن ماهان و دعوت عباسیان

مورخان بسیاری, پی درپی به موضوع شورش عباسیان به عنوان یکی از برجسته ترین ماجراهای تاریخ صدر اسلام پرداخته اند.(2) با این همه, هنوز پاسخ های قانع کننده ای به بسیاری از پرسش های مربوط به این موضوع داده نشده است و هم چنان برگه های ناگشوده از این تاریخ پرحادثه, پیش روی محققان و پژوهشگران قرار دارد. در این مقاله, با معرفی یکی از بزرگ ترین مبلغان این نهضت, بکیربن ماهان, سعی شده است نقش رهبری وی در هد...

full text

عباسیان و فاطمیان

به قدرت رسیدن فاطمیان، با نفوذ و گسترش قلمرو آنها در مناطق تحت نفوذ عباسیان و گرایش توده مردم به آنان همراه شد. خلافت عباسی این روند را تهدیدی جدی برای خلافت خود قلمداد کرد و در صدد مقابله با آن برآمد. از آن­جایی که در این ایام آل بویه بر مرکز خلافت عباسی سیطره پیدا کرده بودند، عملاً دست خلفای عباسی در امور کوتاه شد. به این دلیل در زمان خلافت المطیع والطایع که اوج قدرت و حاکمیت آل بویه بود، آنان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 29  issue 23

pages  2- 2

publication date 2019-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023